Przedstawiona na powyższej infografice etymologia mamuta uważana jest przez współczesnych badaczy za jedną z najbardziej prawdopodobnych. Wcześniej długo szukano źródła tej nazwy w języku jakuckim, jako że pierwsze znaleziska szczątków mamutów pochodziły z Jakucji. Najczęściej wskazywano na związek mamuta z jakuckim mamma ‘ziemia’, co znajdowało swoje uzasadnienie w wierzeniach rdzennych ludów Syberii, według których mamut był istotą mieszkającą pod ziemią albo słoniem morskim wykopującym sobie drogę pod ziemią. Inne hipotezy łączyły nazwę tego zwierzęcia z nienieckim jā-ńāmt ‘ziemny róg’, zachodniotunguskim ŋamendi ‘niedźwiedź’, a nawet polskim mamona w znaczeniu ‘monstrum, straszydło, demon’ (w dawnych wierzeniach ludowych mamona/mamuna była złym duchem kobiecym, który porywał i zamieniał dzieci).
Nazwa mamut jest internacjonalizmem, znanym licznym językom, np.: angielskie mammoth, niemieckie Mammut, francuskie mammouth, hiszpańskie mamut, litewskie mamutas, węgierskie mamut, tureckie mamut.
Informacja zawarta w materiale graficznym:
Etymologia słowa MAMUT
- Zapożyczenie za pośrednictwem rosyjskiego mamont ‘mamut’ (dawniej także: mamut, mamot) z mansyjskiego źródła typu maŋ-āńt / maŋ-ońt / mēŋ-āńt / māŋ-āńt o dosłownym znaczeniu ‘ziemny róg’.
- Nazwa stanowiła aluzję do znajdowanych w ziemi ciosów mamuta lub też pierwotnie miała węższe znaczenie i odnosiła się tylko do ciosów tego zwierzęcia.
- Język mansyjski należy do grupy języków ugrofińskich. Posługują się nim Mansowie zamieszkujący zachodnią Syberię.
Bibliografia:
- Bańkowski A. (2000), Etymologiczny słownik języka polskiego, t. 1, Warszawa.
- Brückner A. (1985), Słownik etymologiczny języka polskiego, wyd. IV, Warszawa.
- Klein E. (1966–1967), Etymological Dictionary of the English Language, vol. I–II, Amsterdam–London–New York.
- Słownik wyrazów obcych (1980), red. J. Tokarski, Warszawa.
- Аникин А. Е. (2000), Этимологический словарь русских диалектов Сибири.
Заимствования из уральских, алтайских и палеоазиатских языков, изд. 2-е, испр. и доп., Москва–Новосибирск. - Етимологiчный словник української мови (1989), гол. ред. О. С. Мельничук, т. 3, Київ.
- Фасмер М. (1987), Этимологический словарь русского языка, перевод с нем. и доп. О. Н. Трубачева, т. III–IV, Москва.
MENAŻERIA ETYMOLOGICZNA 