czyli skąd się biorą nazwy zwierząt
Odnośnie do etymologii nazwy grizzly spotkać się można także z niepopularną wśród językoznawców wersją, że nazwa ta pochodzi nie od przymiotnika oznaczającego kolor szary, ale od homofonicznego grisly ‘przerażający’, które miałoby nawiązywać do epitetu podgatunkowego (pierwotnie gatunkowego) niedźwiedzia grizzly: horribilis ‘przeraźliwy, straszny’. Czytaj dalej „Szary grizzly”
Stalugwa to jedna z nazw brodźca samotnego, zwanego też krótko samotnikiem. Ornitolog Jan Sokołowski uznał określenie samotny w odniesieniu do tego ptaka za całkiem trafne, gdyż – jak pisze ów badacz – brodźca samotnego nigdy nie widuje się w stadach, a poza okresem lęgowym spotyka się tylko pojedyncze osobniki. A czym zasłużył sobie skrzydlaty samotnik na tajemniczo brzmiącą nazwę stalugwa? Niestety, niewielu badaczy próbowało odpowiedzieć na to pytanie. Czytaj dalej „Wykolejona stalugwa”
Nazwa, jaką nosi owca w językach słowiańskich, świadczyć może o tym, że nasi przodkowie językowi darzyli owo zwierzę ciepłymi uczuciami. Owca bowiem – kontynuująca prasłowiańską postać *ovьca – to pierwotne zdrobnienie, utworzone za pomocą przyrostka zdrabniającego *-kā od niezachowanej w językach słowiańskich formy †ovь. Spółgłoska c w owcy jest rezultatem regularnej zmiany fonetycznej, tzw. trzeciej palatalizacji, jakiej podlegało k znajdujące się po jerze miękkim ь (*ovь-ka → *ovьca). Jer ten później zanikł, gdyż był w pozycji słabej, czyli w sylabie poprzedzającej sylabę z samogłoską pełną (w tym wypadku a). Czytaj dalej „Co owca ma wspólnego z obuwiem?”
Zyzuś tłuścioch to nazwa, która chyba u większości z nas wywołuje uśmiech. Nosi ją spotykany także w naszym kraju pająk z rodziny omatnikowatych, spokrewniony m.in. ze słynną czarną wdową.
O ile w przypadku drugiego członu tej nazwy nie ma raczej wątpliwości, że stanowi on aluzję do okrągłego, baniastego odwłoka pająka (choć bardzo prawdopodobne, że o takim członie zadecydował nie tylko wygląd zyzusia tłuściocha, ale także jego nazwa rodzajowa Steatoda, wywodząca się od greckiego stéar, D. stéatos ‘tłuszcz’), o tyle pierwszy człon wydaje się dość zagadkowy. Niestety, w dostępnych mi źródłach nie znalazłam gotowej odpowiedzi, skąd się wziął zyzuś, ale przyszły mi do głowy pewne pomysły, jak można by objaśnić jego genezę. Czytaj dalej „Co zyzuś ma wspólnego z grą w kości?”
Bocian to tajemnicze słowo, które nie doczekało się pewnej etymologii. Znane jest ono Słowianom północnym, przy czym nie wyklucza się, że jego zasięg był pierwotnie węższy i uległ rozszerzeniu w rezultacie międzysłowiańskich zapożyczeń. Najczęściej można się spotkać z opinią, że do języków wschodniosłowiańskich, słowacczyzny i być może także czeszczyzny bocian przejęty został z języka polskiego. Ale pojawiały się też głosy, że polski bocian to pożyczka wschodniosłowiańska. Czytaj dalej „Problematyczny bocian”
Mormi to nazwa odnosząca się do dwóch mało znanych gatunków kotowatych: mormi złocistego, zamieszkującego Azję południowo-wschodnią, od Himalajów po Malezję i Sumatrę, i mormi borneańskiego, endemicznego przedstawiciela fauny wyspy Borneo. Oba widnieją w międzynarodowej „Czerwonej księdze gatunków zagrożonych”: mormi złocisty jako bliski zagrożenia, a mormi borneański jako zagrożony wyginięciem. Zwierzęta te prowadzą niezwykle skryty tryb życia i większość informacji o ich zwyczajach pochodzi z obserwacji osobników przebywających w niewoli. Czytaj dalej „Mormi z Nepalu”
MENAŻERIA ETYMOLOGICZNA 